Het Groot Dictee

Het is niet meer: Het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Jarenlang zag ik er begin december naar uit. Ergens in mijn achterhoofd vind ik mezelf best goed in spelling en als Het Dictee dan weer op de buis kwam, voelde ik mezelf -fanatiek als ik ben- genoodzaakt om dat te bewijzen. Vooral aan mezelf hoor, en aan een enkel familielid dat net zo’n taalfanaat is als ik. Helaas is het niet gelukt. Steeds kwam ik bedrogen uit en zag ik langzaam maar zeker mijn zinnen onder de rode correcties verdwijnen. Inwendig mopperend op de auteur -wie bedenkt nou zulke woorden?- zette ik streep na streep, waarbij ik enigszins mild was als één woord meerdere fouten bevatte. Je moet ook niet op alle slakken zout leggen.

Ik hou van taal. Best logisch voor een blogger. Ooit werkte ik op het medisch secretariaat van een ziekenhuis en typte ik medische abracadabra-brieven namens de orthopeed. Prachtige termen kwamen voorbij, waarvan ik nauwelijks de betekenis kende. Maar ik wist hoe je het spelde en daar was ik trots op. Had ik last van mijn knie, dan zei ik gekscherend tegen mijn omgeving dat ik vast patella femorale chondropathie had. Heerlijk, zo’n mondvol.

Ooit gehoord trouwens van dyssoschlaucie? Waarschijnlijk niet. Het woord drong zich op een avond zomaar aan me op. Op mijn toenmalige blog schreef ik er het volgende over:
Opeens wist ik het: ik heb dyssoschlaucie! (spreek uit: disso-sjlauzie) (…) Een hele opluchting al met al. Dat ik tenminste weet wat ik heb. Het enige probleem is dat ik niet weet wat het woord betekent. Het is een heus niet-bestaand woord.

Toen ik daar zojuist aan terug dacht, besloot ik eindelijk eens op te zoeken wat de etymologie van dyssoschlaucie zou kunnen zijn, als het een bestaand woord was geweest. Dat had ik beter niet kunnen doen.

‘Dys-‘ staat voor gebrekkig of beperkend. Het Duitse ‘schlau’ betekent slim.
‘Dyssoschlaucie’ is dus botweg: dom.

Slik. Wel jammer dat ik, onwetend als ik was, dit woord destijds aan mezelf heb gekoppeld. Iets mooi kunnen zeggen of goed kunnen spellen zegt blijkbaar weinig over je wijsheid.
Maar gelukkig kan je het ook omdraaien: een dictee vol gruwelijke fouten kan de slimste overkomen. Wat een opluchting! Wat een erkenning! Dat gezegd hebbende, kan ik met een gerust hart afscheid nemen van Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.